W żadnym z krajów partnerskich nie ma prawnej definicji „koordynatora KŁDŻ”/„konsultanta KŁDŻ”; to stanowisko/zawód nie istnieje jako takie w krajach partnerskich projektu. Należy jednak wspomnieć, że organizatorzy targowisk, działacze organizacji obywatelskich, koordynatorzy lokalnych grup działania LEADER oraz doradcy programów rozwoju obszarów wiejskich pracują nad rozwojem KŁDŻ w każdym z krajów UE i w mniejszym lub większym stopniu wykonują działania podobne do tych, które zostały przewidziane dla konsultanta obszarów wiejskich. Na podstawie informacji zebranych i przedstawionych w poprzednich etapach projektu (w tym przykładów najlepszych praktyk z każdego kraju) można określić, na czym mogłaby polegać przyszła praca „konsultanta obszarów wiejskich”:

• kierowanie lokalnym planem strategicznym w zakresie żywności oraz jego programem operacyjnym, wdrażanie opracowań strategicznych i przedoperacyjnych,
• proponowanie i wdrażanie zrównoważonego zarządzania, przygotowywanie, usprawnianie działania i koordynowanie organów monitorujących,
• udział w budowie sieci udziałowców (europejskich, krajowych i lokalnych), organizowanie i usprawnianie działań mających na celu podnoszenie świadomości i mobilizowanie zainteresowanych stron związanych z sektorem spożywczym i konsumenckim,
• przygotowywanie wszelkich dokumentów: projektów obrad, umów partnerskich, raportów technicznych, sprawozdań; przeprowadzanie monitoringu administracyjnego i budżetowego,
• organizowanie dni informacyjnych, imprez towarzyskich, konferencji, spotkań, wyjazdów studyjnych i innych wydarzeń zawodowych,
• organizowanie targowiska rolnego i mapowanie innych możliwości sprzedaży (rynki internetowe, programy „otwartych gospodarstw”, imprezy turystyczne, sprzedaż pudełkowa, sprzedaż bezpośrednia, sprzedaż odbiorcom hurtowym itp.),
• tworzenie sieci kontaktów: organizowanie festiwali i innych otwartych imprez,
• oferowanie doradztwa prawnego dla rolników,
• pomoc w praktykach sprzedażowych i budowaniu marki,
• zarządzanie PR i komunikacją: redagowanie publikacji, stron internetowych, baz danych, artykułów,
• organizowanie szkoleń, wykładów, seminariów, wymiany informacji,
• świadczenie usług administracyjnych (księgowość, pomoc w otrzymywaniu kredytów i subwencji),
• pomoc w zakresie rozwiązań informatycznych i innych rozwiązań technologicznych,
• monitorowanie i raportowanie korzyści oferowanych przez KŁDŻ,
• zarządzanie przedsiębiorstwem, pisanie ofert i kontrola projektów,
• opracowywanie i rozpowszechnianie skutecznych i sprawdzonych pod względem prawnym modeli zarządzania i logistyki.

Wnioskiem z niniejszych badań może być stwierdzenie, że jednym z rozwiązań jest utworzenie zawodu swoistego anioła biznesu obszarów wiejskich, czyli konsultanta lub koordynatora obszarów wiejskich, który może wypełnić luki w łańcuchach wartości. Te odpowiednio przeszkolone osoby będą potrafiły:

• ułatwiać drobnym rolnikom dostęp do rynku poprzez ich zrzeszanie,
• promować dialog między rolnikami i konsumentami – być może nie ma tu konfliktów,
• szukać specjalistycznego wsparcia,
• analizować zmiany rynkowe,
• identyfikować potrzeby danego terytorium w celu opracowania najbardziej zrównoważonego krótkiego łańcucha dostaw żywności.

W badaniu opisano szerokie spektrum obszarów wiedzy i kompetencji istotnych dla aspektu zasobów ludzkich w KŁDŻ:

• Wiedza dotycząca ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU OBSZARÓW WIEJSKICH (zrównoważony rozwój środowiska, zrównoważony rozwój społeczny, metody i możliwości rozwoju lokalnego, zagadnienia związane z rozwojem społeczności, tworzenie miejsc pracy, różnicowanie lokalnych możliwości uzyskiwania dochodów na obszarach wiejskich, ekologia człowieka, produkcja żywności na małą skalę, znacząca wiedza w zakresie KŁDŻ, produkcja ekologiczna, ekologiczne aspekty transportu, prowadzenie gospodarstwa rolnego, przetwarzanie żywności, higiena i zdrowie, agroturystyka),
• Bardzo dobra ZNAJOMOŚĆ TRZECH SEKTORÓW: publicznego, prywatnego i społeczeństwa obywatelskiego, w tym dobre zrozumienie ich oczekiwań i potencjalnego wkładu w partnerstwo, a także potencjalnych konfliktów interesów i sposobów radzenia sobie z nimi, zrozumienie potencjału i dynamiki grup obywatelskich,
• Wiedza i kompetencje w zakresie PLANOWANIA BIZNESOWEGO (myślenie strategiczne, umiejętność planowania, identyfikowanie zasobów, zarządzanie zasobami, zarządzanie finansami, rekrutacja, monitorowanie wyników, nadzór wspierający, pisanie ofert),
• Wiedza i kompetencje w zakresie SPRZEDAŻY, MARKETINGU i UŻYWANIA ZNAKU TOWAROWEGO (kanały sprzedaży, docieranie do potencjalnych konsumentów, logistyka, budowanie marki, wykorzystanie mediów społecznościowych, nowe trendy w dietetyce i turystyce, czynniki symboliczne, materialne, kulturowe i etyczne w konsumpcji żywności i innych dóbr),
• UMIEJĘTNOŚCI ZARZĄDZANIA PROJEKTAMI, w tym ewaluacja i zarządzanie zasobami, potrzebne zarówno do identyfikacji projektów o wysokim potencjale realizacji celów strategicznych, jak i do prowadzenia własnych działań przez konsultanta (np. spotkań społeczności lokalnej), które powinny być zarządzane w sposób profesjonalny,
• Szeroki zakres KOMPETENCJI SPOŁECZNYCH i UMIEJĘTNOŚCI MIĘKKICH, w tym umiejętności „konsultanta”, motywowanie, angażowanie i mobilizowanie potencjalnych partnerów, zdolność do docierania i angażowania również grup osób znajdujących się w najtrudniejszym położeniu, umiejętności edukacyjne, zdolność do inspirowania i zarządzania aktywnymi procesami uczenia się, umiejętności „integratora”, budowanie więzi i komunikacji w społeczności, rozwiązywanie konfliktów, tworzenie sieci kontaktów, komunikacja, praca zespołowa, negocjowanie,
• ZNAJOMOŚĆ PRAWODAWSTWA (ramy prawne dla KŁDŻ, stosowanie wymogów prawnych, weryfikacja zezwoleń, weryfikacja warunków w gospodarstwie, stosowanie przepisów dotyczących bezpieczeństwa żywności),
• Znajomość TECHNOLOGII INFORMATYCZNYCH I INNYCH (tworzenie stron internetowych, znajomość rozwiązań IT w zakresie marketingu, sprzedaży, kształcenia i rozwoju, znajomość rozwiązań technologicznych w zakresie produkcji i przetwarzania żywności),
• PRAKTYCZNE UMIEJĘTNOŚCI związane z takimi czynnościami jak organizacja spotkań, moderowanie warsztatów/dyskusji, zapewnienie udziału społeczeństwa, podstawowa wiedza z zakresu rolnictwa itp.,
• Oczywistym jest, że jedna osoba nie może posiadać wszystkich kompetencji, niemniej jednak wymienione zostały wszystkie potrzeby w obszarze KŁDŻ. Przeszkoleni konsultanci wiejscy muszą określić te kompetencje, które są niezbędne do kształtowania współpracy pomiędzy lokalnymi rolnikami i konsumentami oraz wspierać wszystkie etapy istniejących łańcuchów dostaw. Następnie będą mogli zaprosić do współpracy innych ekspertów posiadających wiedzę z dziedziny produkcji, sprzedaży, przetwarzania, logistyki, komunikacji i organizacji.